Zanieczyszcza ziarno, powoduje rozprzestrzenianie chorób i obniża plony. Owies głuchy to problematyczny chwast, który występuje m.in. w uprawach zbóż. Przyczynia się do dużych strat w uprawach, w efekcie czego są one niższe i gorszej jakości. Jak wygląda owies głuchy? Jak przeprowadzić oprysk na owies głuchy w pszenicy ozimej i innych uprawach?
Jak rozpoznać owies głuchy?
Owies głuchy (Avena fatua) to jednoroczna trawa. Sięga nawet do 120 cm wysokości.
Jak wygląda owies głuchy? Ma liście skręcone w lewo, co już na etapie siewki pozwala odróżnić go od większości zbóż – te zwykle kierują się w prawo. Co jest charakterystyczne? Biały, ząbkowany języczek i brak uszek liściowych. Kwiatostan ma postać wiechy, z długimi, wygiętymi ośćmi. Ziarniaki są ciemnobrunatne, owłosione i osadzone głęboko w plewkach.
Nasiona tego chwastu mogą przeleżeć w glebie nawet 10 lat i nadal zachowują zdolność kiełkowania. Dodatkowo potrafią wykiełkować z głębokości 20–25 cm. To sprawia, że wyróżnia się stosunkowo dużą odpornością na różne czynniki.
Gdzie występuje owies głuchy i dlaczego jest groźny?
Owies głuchy występuje w zbożach jarych, czyli w pszenicy, jęczmieniu i owsie, a także w zbożach ozimych, kukurydzy, a nawet na plantacjach ziemniaków i buraków. To także jeden z problematycznych chwastów w grochu. Preferuje gleby cięższe i wilgotne. Coraz częściej pojawia się także na stanowiskach kwaśnych.
To chwast o dużych wymaganiach pokarmowych i wodnych. Już kilka roślin na metrze kwadratowym może obniżyć plon o kilka procent, a w większym nasileniu, nawet o 50%. Szybko rośnie, zacienia łan i konkuruje z roślinami uprawnymi o światło, wodę i składniki pokarmowe. Dodatkowo wydziela związki allelopatyczne, które hamują rozwój sąsiednich roślin.
Czy owies głuchy wymarza?
Tak, owies głuchy może wymarzać. Szczególnie gdy wykiełkuje późno i trafi na spadki temperatur. Jest wrażliwy na mróz, zwłaszcza poza fazą kiełkowania.
Czym zwalczyć owies głuchy w jęczmieniu jarym?
Do skutecznych metod walki zalicza się zarówno zabiegi agrotechniczne, płodozmian, orkę czy czyszczenie maszyn, jak i działania chemiczne. Najlepsze efekty uzyskuje się, gdy zabieg zostanie przeprowadzony od fazy dwóch liści do końca krzewienia chwastu.
W jęczmieniu jarym zalecane są środki zawierające:
- pinoksaden,
- fenoksaprop-P-etylu,
- mieszaninę jodosulfuronu metylosodowego i mezosulfuronu metylowego.
Te same substancje sprawdzają się również w pszenicy jarej i ozimej.
Jak zwalczyć owies głuchy w kukurydzy?
W uprawach kukurydzy skuteczne są preparaty oparte na:
- chizalofopie-P-etylu,
- pinoksadenie,
- cykloksydymie,
- fenoksapropie-P-etylu.
Należy pamiętać, że nie wszystkie substancje są zarejestrowane dla każdej uprawy. Przykładowo pinoksaden nie może być stosowany w owsie siewnym.
Oprysk na owies głuchy. Kiedy wykonać?
Zabieg najlepiej przeprowadzić, gdy owies głuchy znajduje się w fazie 2–4 liści (BBCH 12–14), maksymalnie do końca fazy krzewienia (BBCH 29). Im młodszy chwast, tym większa skuteczność zabiegu.
Wczesne rozpoznanie oraz zastosowanie odpowiedniego herbicydu we właściwym momencie zapobiegają jego rozwojowi.
Jak nie dopuścić do rozprzestrzenienia owsa głuchego?
Przede wszystkim należy wysiewać wyłącznie certyfikowany materiał siewny, wolny od zanieczyszczeń. Skuteczne są również płodozmian oraz unikanie nadmiernego nawadniania, które sprzyja kiełkowaniu chwastów. Po żniwach nie można zapominać o dokładnym czyszczeniu kombajnu, aby nie przenosić nasion na inne pola. W razie potrzeby warto stosować herbicydy (najlepiej rotacyjnie). Ogranicza to ryzyko uodpornienia się chwastów.
Bibliografia:
- Matuszkiewicz W., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001.
- Rutkowski L., Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.
- https://budujesz.info/artykul/owies-gluchy–opis-szkodliwosc-i-skuteczne-zwalczanie,1503.html [dostęp: 15.05.2025]